Cảm ứng luận

TỰA

Theo Đạo giáo, mỗi khi bàn về vấn đề cảm ứng, người ta thường căn cứ vào cuốn Kinh "Cảm ứng" của đức Thái Thượng Lão Quân (LãoTử). Kinh này có nhiều nhà từ thiện ấn tống khắp cùng xứ ta, tưởng ai ai cũng có xem qua rồi cả.

Ngoài cuốn Kinh Cảm ứng, có cuốn "Đạo Đức Kinh" của đức Thái Thượng, cuốn "Nam Hoa Kinh" của Trang Tử, cuốn "Xung Hư Kinh" của Liệt Tử, cuốn "Phá mê Tông Chỉ" của Nho Đồng lão nhơn, v.v . . . của phái Đạo. Tuy các sách này không phải luận ròng về cảm ứng, nhưng cũng đều có nói sảo qua vấn đề ấy.

Cảm ứng lại là một vấn đề quán thông tam giáo, cho nên cũng có kinh sách phái Thích, phái Nho luận đến; ngoài ra có những sách khác của người phương Tây, như là phái Thông Thiên học (Théosophie), v.v..

Nhờ đọc sách, tôi thấy được chút ít yếng sáng về vấn đề cảm ứng, nên xin đem phần sở đắc của tôi, rút lại làm quyển sách này để cống hiến cho đồng bào tưởng lãm. Nếu may nó giúp ích cho nền Đạo được vài phân, tôi cũng được thỏa nguyện. 

Trước hết, tôi nói về cái nghĩa cảm ứng theo Đạo giáo. Vì tiếng cảm ứng do Đạo giáo mà ra, nên phần nhiều tôi rút lời chánh văn trong Kinh Cảm ứng của đức Thái Thượng để chứng giải cái nghĩa cảm ứng. Kế đó, tôi dẫn sơ những điều lành, những điều dữ có kể trong Kinh Cảm ứng và chỉ cảm ứng trong hai đường lành dữ: Hễ cảm lành thì ứng lành, cảm dữ thì ứng dữ. Rồi sau tôi mới bàn qua cái cảm ứng theo Thích giáo và Nho giáo. Tuy chỗ căn cứ lập luận của ba giáo về mặt cảm ứng có khác nhau, nhưng chung qui cũng đều dẫn người lên con đường giải thoát mà thôi.

Sách này có bốn chương, kể ra sau này: 1.- Nghiên cứu về nghĩa cảm ứng của Đạo giáo; 2.- Chỉ cảm ứng trong hai đường lành dữ; 3.- Luận về cảm ứng theo Thích giáo và Nho giáo; 4.- Kết luận hiệp tam giáo.

Chư quí vị độc giả xem qua cuối sách này, hiểu rõ lý cảm ứng rồi, mỗi người nên để ý đến hành vi của mình, ráng trau tánh, bỏ dữ về lành, bồi nhơn chứa đức. Làm được vậy lâu ngày có lo gì là không tránh khỏi họa tai, hưởng vô cùng phước lộc.

Tại Saigon, năm Giáp Tuất, tháng giêng, ngày rằm
(28 Février 1934)

NGUYỄN MINH THIỆN